اولین زندانی این زندان سازنده آن بود

قصر، زندان و موزه کاربری‌هایی هستند که این باغ در دهه‌های گذشته آنها را از سر گذارنده است. این روزها می‌توانید در مجموعه زندان و باغ‌موزه قصر گشت بزنید. بعد از بازدید از اینجا با تاریخچه مختصری از مبارزات پیشگامان مبارزه با رژیم شاهنشاهی آشنا می‌شوید.

گروه تفریح و نشاط؛ معصومه اصغری: پاییز به درخت‌های باغ زده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سال‌ها از زمانی که «اوژن فلاندن» فرانسوی با همراهی هیئتی از مستشرقان به این جا آمد می‌گذرد. حالا از قصری که روزگاری محلی برای عیش و عشرت چند روزه محمدشاه قاجار بود تنها یک عمات کلاه فرنگی به جا مانده است. شاید اگر همین گزارش تک برگ فلاندن هم نبود نمی‌دانستیم که روز و روزگاری بر دیواره‌های اینجا داستان تن به تن شدن رستم و اسفندیار نقش بسته بود چرا که باغ موزه قصر از ابتدای موجودیتش تا به حال کاربری‌های متفاوتی را تجربه کرده است.

داستان زندان قصر چیست؟

در سال های نخستین سلطنت رضا شاه بود که اراضی این باغ بین زندانی که بعدها با کنایه «قصر» نامیده شد و بین اداره مخابرات و ارتش تقسیم شد. تا پیش از تاسیس زندان قصر، تهران تنها یک بازداشتگاه در میدان توپخانه داشت که دارای تعداد محدودی سلول بود. با شروع سلطنت پهلوی تعداد زندانیان روز به روز افزایش پیدا کرد و تاسیس زندان برای رژیم ضروری شد. با ساخته شدن زندان اوین در دهه 40 این زندان میزبان زندانیان غیر سیاسی شد  و با گسترش محله‌های مسکونی که در اطراف آن پا گرفت در اوایل دهه 70 کاربری خود را از دست داد. اواخر دهه 80 بود که انجمن زندانیان سیاسی پیش از انقلاب به تخریب بخش‌هایی از این زندان توسط شهرداری اعتراض کردند و همین جا بود که این مکان به ثبت میراث فرهنگی رسید و راه برای موزه شدن آن هموارتر شد.

 

 باغ موزه قصر بعد از موزه دفاع مقدس بزرگترین موزه تهران به حساب می‌آید. این موزه با مساحت ۷۶ هزار متر مربع و زیربنای ۱۶ هزار مترمربع حالا روایت‌گر فداکاری‌های مبارزان پیش از انقلاب در دل پایتخت شده است. در طراحی مفهومی و هویت بخشی این مجموعه، سعی شده است با به کار‌گیری هنر و خلاقیت هنرمندان ایرانی و بهره‌مندی از فناوری‌های مدرن و دیجیتال، بخش‌هایی از تاریخ معاصر به گونه‌ای هدفمند، جذاب و تأثیرگذار عرضه شود. ایجاد باغ‌راه‌های ایرانی در محوطه مجموعه، فضایی با نشاط و مفرح برای بازدید کنندگان ایجاد کرده است. از ساختمان مرکزی زندان بخش‌هایی به جا مانده تا خاطرات آن به فراموشی سپرده نشود. از جمله این فضا‌ها می‌توان به زندان سیاسی و ساختمان روبه‌روی در اصلی همراه با برج نگهبانی و نورگیر اشاره کرد. همچنین ساختمان بند جوانان، برج دیده‌بانی و منبع آب در شمال شرقی زندان و ساختمان واحد برق در شمال غربی و ساختمان مدرسه اندرزگاه ۱۲ یا همان بند کارگری نیز حفظ شده است.

 

زندان مارکوف

 این بخش از باغ‌موزه قصر از ۴ راهروی اصلی و ۲ راهروی فرعی تشکیل شده است که مجموعاً ۸۴۲۰ مترمربع مساحت دارد. در بخش راهرو‌های اصلی بخش‌های اسناد تاریخی، تصاویر تاریخی، اشیای تاریخی و تصاویر ویدئویی از انقلاب اسلامی دست به دست هم می‌دهند و شما را به سال های دهه 40 و 50 پرتاب می‌کنند. هولوگرام شخصیت‌های مبارز مثل شهید نواب صفوی در ۲ راهروی فرعی عیناً بازسازی شده است. در ۲ راهروی فرعی دیگر نیز مرکز اسناد تاریخی و آرشیو آن‌ها قرار دارد. نمایشگاه و گالری شیشه‌ای از دیدنی های دیگر زندان مارکوف است. اگر سری به کتابفروشی موزه بزنید بعید است که دست خالی از آن برگردید.کتاب های کم‌یابی از تاریخ معاصر را در این کتابفروشی می توانید با تخفیف ویژه خریداری کنید.

 

 

با ورود به بند زندانیان سیاسی اگر گوش تیز کنید صدای پچ پچ گفتگوی زندانی وملاقات کننده‌اش را می‌شنوید. صداهای ضبط شده از زمان ملاقات زندانی‌ها در این سالن پخش می‌شود. بخش زندان سیاسی در باغ‌موزه قصر بیش از 3 هزار مترمربع مساحت دارد که از ۴ کریدور اصلی و ۴ کریدور فرعی تشکیل شده است.

 

موضوع طراحی این بخش روایت تاریخ انقلاب اسلامی و مبارزان انقلاب اسلامی در سال‌های نزدیک‌تر به پیروزی انقلاب است. در ۴ کریدور اصلی بخش زندان سیاسی، نمایشگاهی از مبارزان انقلاب اسلامی که شامل محل زندان‌ها و لوازم مبارزان است برپا شده. اما در ۴ کریدور فرعی امکاناتی مثل کتابخانه، موزه حسینه و هتل زندان و... به همراه فضاهای شهری، رستوران و کافی شاپ قرار دارد. ۳ حیاط موجود در زندان نیز با قابلیت پخش فیلم، کلیپ‌های مبارزات، لیزر شو و نماهنگ و ویدئوهای مفهومی برای بازدید علاقه‌مندان آماده است. در بخشی از سالن، ملاقات‌های زندانیان انقلابی با خانواده‌های آن‌ها در جلوی چشم مشاهده کننده‌ها در قالب صوت و کلام رژه می‌رود.

 

چهره‌های مبارز مشهوری مدت‌ها ساکن سلول‌های بند سیاسی زندان قصر بوده‌اند. ساختمان بخش سیاسی زندان در دوره پهلوی دوم به بهره‌برداری رسید و به تدریج میزبان زندانیان سیاسی مشهور تاریخ ایران شد. از معروف‌ترین زندانیان این زندان می‌توان به نواب صفوی، بخارایی، هرندی، خلیل طهماسبی، آیت‌الله طالقانی، علی عمویی، مرتضی مطهری، مرضیه حدیده‌چی، اکبر هاشمی رفسنجانی، داوود خامنه، معصومه جزایری، شهرستانکی و بزرگ علوی اشاره کرد. بزرگ علوی سرگذشت سال‌های حبس خود و دیگر زندانیان مشهور  دراین زندان را در کتاب۵۳ نفر  به نگارش در آورده است.

 

 

نخستین زندانی اینجا رییس زندان بود

 اولین زندانی زندان قصر، سازنده آن یعنی سرتیپ درگاهی بود. او دو روز پس از همراهی رضا شاه در مراسم افتتاح زندان، از کار برکنار، به حبس محکوم و در‌‌‌‌ همان زندان محبوس شد. بدین ترتیب سرتیپ درگاهی اولین زندانی زندانی بود که خودش آن را ساخته بود.

در این میان شاعران نام آشنایی نیز زندانی سلول های این قصر بوده اند .فرخی یزدی شاعر آزادیخواه با لبان دوخته شعر هایش را با ناخن روی دیوار های اینجا حک می کرد.

 

 

بعد از بازدید از راهروهای کم نوری که آنقدر کش آمده اند که انگار تمامی ندارند قدم زدن در باغ ایرانی قصر یک موهبت به حساب می آید. درخت‌های  نارون، کاج، انگور، چنار، توت و بید مجنون و تبریزی که در حاشیه حوض های نواری فواره دار ردیف شده اند خیلی زود حال‌تان را سر جایش می‌آورد. این حوضچه‌های باریک با الهام از حوض‌های فواره دار باغ فین ساخته شده‌اند تا شکل و شمایل ایرانی‌تری به این باغ بدهند.

 

مسیرهای دسترسی: باغ موزه قصر در انتهای خیابان شهید مطهری، بعد از تقاطع خیابان دکتر شریعتی و در میدان پلیس واقع شده است. مسیرهای مختلفی برای دسترسی به این موزه در اختیار شما قرار دارد. نزدیک ترین ایستگاه مترو به این موزه ایستگاه شهید مفتح است. اگر با خودروی شخصی به بازدید از این باغ موزه می‌روید با استفاده از خروجی پلیس_ شریعتی در بزرگراه شهید صیاد شیرازی  می‌توانید خودتان را به میدان پلیس و این باغ موزه برسانید. اتوبوس‌های پایانه شهید بهشتی و میدان امام حسین (ع) هم می توانند شما را به مقصدتان برسانند.

 

ساعات بازدید: بازدید گروهی از موزه نیازمند هماهنگی‌های قبلی است. شما در روزهای شنبه تا چهارشنبه می توانید از ساعت 11 تا 19 مهمان این موزه شوید. در روزهای پنج شنبه و جمعه نیز درهای باغ موزه از ساعت 9 تا 19 به روی شما باز است.

 

انتهای پیام /

 

منبع: فارس

کلیدواژه: زندان موزه باغ قصر موزه گردی باغ موزه قصر تاریخ

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۹۹۹۷۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

افتتاح موزه عبرت در شیروان + فیلم

موزه عبرت در شیروان افتتاح شد و به مدت ۱۰ روز فعال است.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از خراسان شمالی، موزه عبرت در شیروان امشب _ چهاردهم اردیبهشت_ افتتاح شد و به مدت ۱۰ روز فعال است.

این موزه آثار شکنجه‌های ساواک طی دوران پیش از انقلاب را به نمایش می‌گذارد.

کد خبر 750412